ΠΡΟΣΘΕΤΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ

Κωδικός Μαθήματος 277-190201
Εξάμηνο 2
Κατηγορία Υποχρεωτικό
Τύπος Ειδικού υποβάθρου
Προαπαιτούμενα Μαθήματα Δεν υπάρχουν
Γλώσσα Διδασκαλίας Ελληνικά
Erasmus Ναι
Υπεύθυνος Μαθήματος ΚΥΡΑΝΑΣ, Ευστράτιος
Διδάσκοντες (ΘΕΩΡΙΑ) - ΚΥΡΑΝΑΣ, Ευστράτιος

Διδακτική δραστηριότητα Εβδομαδιαίες ώρες διδασκαλίας Πιστωτικές Μονάδες (ECTS)
ΘΕΩΡΙΑ 3 4
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ
ΣΥΝΟΛΟ 3 4

Σκοπός Μαθήματος

Βασικές αρχές τοξικολογίας για κατανόηση των τοξικολογικών ελέγχων που προηγούνται της έγκρισης των πρόσθετων. Γνωριμία με τα λειτουργικά χαρακτηριστικά των διαφόρων κατηγοριών πρόσθετων και της νομοθεσίας που τα διέπει. Κατανόηση της σύστασης, της νομοθεσίας και των κανόνων εμπορίας διαφόρων κατηγοριών τροφίμων (συμβατικά, με ενισχυμένη θρεπτική αξία, λειτουργικά, ειδικής διατροφής, συμπληρώματα διατροφής), καθώς και της νομοθεσίας που σχετίζεται με την επισήμανση των διατροφικών στοιχείων, των ισχυρισμών διατροφής και υγείας και άλλων πληροφοριών. Κατανόηση της νομοθεσίας των τροφίμων σε παγκόσμιο, ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο, του ελεγκτικού και κυρωτικού συστήματος στη χώρα μας και της διάρθρωσης του Κώδικα Τροφίμων και Ποτών και των λειτουργιών του.

Γενικές ικανότητες

Οι αποκτώμενες γνώσεις συμβάλλουν:

  • στην ανάπτυξη δεξιοτήτων για εκπόνηση αυτόνομης και ομαδικής εργασίας
  • στην προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
  • στην απόκτηση δεξιοτήτων εργασίας σε διεπιστημονικό περιβάλλον
  • στον σεβασμό στο φυσικό περιβάλλον και
  • στην προαγωγή των ικανοτήτων της ομαδικής και αυτόνομης εργασίας

Περιεχόμενο Μαθήματος

Είσοδοι τοξικών ουσιών στα βιολογικά συστήματα και ιδιαίτερα μέσω της τροφής, κατανομή και βιομετατροπές αυτών. Βιοσυσσώρευση. Βιομεγένθυνση. Βιοαποικοδόμηση. Δείκτες και κατηγορίες τοξικότητας. Αλληλεπιδράσεις τοξικών ουσιών και οι επιπτώσεις της εισόδου τους στα έμβια όντα και τον άνθρωπο.

Ορισμός και προέλευσης των προσθετικών υλών. Αποδεκτή ημερήσια πρόσληψη. Βασικές προϋποθέσεις και νομοθεσία εφαρμογής των πρόσθετων στα τρόφιμα. Ταξινόμηση και επισήμανση των πρόσθετων. Ουσίες που δεν θεωρούνται πρόσθετα.

Κατηγορίες πρόσθετων: Αντιοξειδωτικά, συντηρητικά, χρωστικές, πυκνωτικά, σταθεροποιητές, πηκτωματογόνα, σκληρυντικοί παράγοντες, γαλακτωματοποιητές, γαλακτωματοποιητικά άλατα, αφριστικές και αντιαφριστικές ουσίες, διογκωτικοί παράγοντες, διογκωτικά και βελτιωτικά των αλεύρων, ουσίες επικάλυψης, συμπλοκοποιητές, παράγοντες αντισυσσωμάτωσης, ουσίες οσμής και γεύσης, υγροσκοπικά μέσα, φορείς διάλυσης, αέρια συσκευασίας και προώθησης των τροφίμων, ενισχυτικά της αντίθεσης.

Τρόφιμα συμβατικής, εναλλακτικών μορφών, τοπικής και βιολογικής καλλιέργειας και εκτροφής. Νέα τρόφιμα. Γενετικά τροποποιημένα. Τρόφιμα ελάχιστα επεξεργασμένα, μαγειρεμένα, επεξεργασμένα και υπερ-επεξεργασμένα. Λειτουργικά τρόφιμα. Τρόφιμα ενισχυμένης θρεπτικής αξίας. Τρόφιμα ειδικών διατροφικών χρήσεων. Τροφοφάρμακα. Συμπληρώματα διατροφής. Η θέση των συμπληρωμάτων στον πληθυσμό. Επισήμανση και έλεγχος των συμπληρωμάτων.

Επισήμανση των διατροφικών στοιχείων. Επισήμανση λίστας συστατικών των τροφίμων. Ισχυρισμοί διατροφής και υγείας. Διαδικασία έγκρισης και επισήμανση των ισχυρισμών.
Νομοθεσία και ηθικές αξίες στο εμπόριο των τροφίμων. Νομοθεσία σε παγκόσμιο, ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο και επίδραση στις διαδικασίες παραγωγής και εμπορίας των τροφίμων. Το ελεγκτικό και κυρωτικό σύστημα στη χώρα μας. Διάρθρωση του Κώδικα Τροφίμων και Ποτών. Προϋποθέσεις και διαδικασία έγκρισης κυκλοφορίας νέου προϊόντος

Τρόπος Παράδοσης

Πρόσωπο με πρόσωπο

Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών

Κατά τη διεξαγωγή του μαθήματος χρησιμοποιούνται σύγχρονα μέσα μεθοδολογίας και θεωρίας διαλέξεων, μέσω της χρήσης του λογισμικού power-point, το οποίο περιλαμβάνει οπτικοακουστικά στοιχεία, φοιτητοκεντρικό σύστημα αντίληψης της μάθησης και επικοινωνιακή προοπτική από μέρους του εκπαιδευτικού.

Οργάνωση Διδασκαλίας

Δραστηριότητα Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου
Διαλέξεις 39
Μελέτη & Ανάλυση Βιβλιογραφίας 26
Μη καθοδηγούμενη μελέτη 52
Συμμετοχή σε εξετάσεις 2
Σύνολο 119

Αξιολόγηση Φοιτητών

Γραπτή τελική εξέταση σε θέματα διαβαθμισμένης δυσκολίας, που περιλαμβάνουν ερωτήσεις:

  • πολλαπλών επιλογών,
  • εναλλακτικές σωστού-λάθους και
  • σύντομης ανάπτυξης

Συνιστώμενη βιβλιογραφία

– Προτεινόμενη Βιβλιογραφία:

  1. Davidson PM, Sofos JN and Branen AI (2005) “Antimicrobials in food”, 3rd Ed., Taylor & Francis Group, USA.
  2. European Advisory Servises (2004) Τhe introduction of mandatory nutrition labelling in the European Union. Brussels: European Advisory Services.
  3. Fortin ND (2009) Food Regulation: Law, Science, Policy and Practice. John Wiley & Sons, Inc., USA.
  4. Imeson A (2010) “Food Stabilisers. Thickeners and Gelling Agents”, Blackwell Publ. Ltd, UK.
  5. Κυρανάς Ε (2016) Πρόσθετα τροφίμων & Νομοθεσία, 2η έκδοση. Εκδ. Τζιόλα, Θεσσαλονίκη.
  6. Shils ME and Shike M (2006) “Modern nutrition in health and disease”. Tenth ed., Lippincott Williams & Wilkins, NY.

– Συναφή επιστημονικά περιοδικά:

  1. European Food and Feed Law Review
  2. Food additives
  3. Food additives and Contaminants
  4. Food and Consumer Protection

 

Μετάβαση στο περιεχόμενο