ΒΙΟΧΗΜΕΙΑ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟΥ ΜΑΚΡΟΘΡΕΠΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΑΤΙΚΩΝ

Σκοπός Μαθήματος

Σκοπός του μαθήματος είναι η μελέτη του μεταβολισμού των μακροθρεπτικών συστατικών σε μοριακό, κυτταρικό και σε επίπεδο ανθρώπινου οργανισμού με έμφαση στο μεταβολισμό της ενέργειας. Ακόμη, η μελέτη της ρύθμισης διαχείρισης του μεταβολισμού της ενέργειας από τον ανθρώπινο οργανισμό μεταγευματικά, σε νηστεία, κατά την άσκηση κλπ βραχυχρόνια και μακροχρόνια σε φυσιολογικές και παθολογικές καταστάσεις.

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές θα είναι σε θέση να:
– γνωρίζουν τις βιοχημικές διεργασίες με τις οποίες μεταβολίζονται πρωτεΐνες, λίπη και υδατάνθρακες
– κατανοούν τους κανόνες που διέπουν τον έλεγχο και τη λειτουργία των βιοχημικών διεργασιών
– οργανώνουν, αναλύουν και εξηγούν πειραματικά δεδομένα   
– κατανοούν την αλληλεπίδραση και αμοιβαία ρύθμιση των βιοχημικών μεταβολικών οδών για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών του ατόμου, χρησιμοποιώντας τα συστατικά της διατροφής ή ενεργοποιώντας τα σωματικά αποθέματα.

Γενικές ικανότητες

– Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
– Αυτόνομη εργασία
– Ομαδική εργασία
– Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

Περιεχόμενο Μαθήματος

Γενικά για τον μεταβολισμό. Στάδια του καταβολισμού. Μεταβολικοί δρόμοι.
Πέψη και εντερική απορρόφηση
Κυτταρικοί μηχανισμοί που συμμετέχουν στη μεταβολική ρύθμιση
Όργανα και ιστοί
Σημαντικά ενδοκρινή όργανα και ορμόνες
Το νευρικό σύστημα και μεταβολισμός
Μεταβολισμός υδατανθράκων
Γλυκόλυση. Μεταβολισμός του γλυκογόνου. Γλυκονεογέννεση. Μεταβολισμός φρουκτόζης, γαλακτόζης, γλυκερίνης και φωσφορικών πεντοζών. Κύκλος του κιτρικού οξέος. Κύκλος του γλυοξυλικού οξέος.
Μεταβολισμός λιπών.
β-Οξείδωση. Οξείδωση ακόρεστων λιπαρών οξέων. Μεταβολισμός της αλκοόλης. Βιοσύνθεση των λιπαρών οξέων. Μεταβολισμός των τριγλυκεριδίων. Βιοσύνθεση των εικοσανοειδών και συμμετοχή ω-3 και ω-6 λιπαρών οξέων. Δομή λιποπρωτεϊνών.
Μεταβολισμός αμινοξέων
Δυναμική ισορροπία αμινοξέων-πρωτεϊνών. Απαμίνωση αμινοξέων. Κύκλος της ουρίας. Αποικοδόμηση του ανθρακικού σκελετού τους. Παράγωγα αμινοξέων. Βιοσύνθεση.
Μεταβολικές δραστηριότητες των κυρίων οργάνων. Επίδραση των ορμονών. Αλληλεξάρτηση των μεταβολικών δρόμων. Αλληλεξάρτηση του μεταβολισμού μεταξύ διαφορετικών ιστών.
Ενοποίηση του μεταβολισμού υδατανθράκων, λιπών και πρωτεϊνών στη φυσιολογική καθημερινή ζωή
Μακροχρόνια ρύθμιση του μεταβολισμού
Μεταβολισμός λιποπρωτεϊνών

Εργαστηριακές ασκήσεις
Επίδραση της σύνθεσης του λίπους στη διαπερατότητα της λιπιδικής μονοστοιβάδας. Μελέτη της διαπερατότητας των λιποσωματίων. Προσδιορισμός ολικής και HDL χοληστερόλης. Ένζυμα: παράγοντες που επηρεάζουν τη δραστικότητα των ενζύμων, ποσότητα ενζύμου, θερμοκρασία, pH, συγκέντρωση υποστρώματος χρόνος δράσης, παρουσία αναστολέων. Νουκλεϊνικά οξέα. Απομόνωση DNA. Έλεγχος καθαρότητας και μετουσίωση του DNA. Προσδιορισμός της δραστικότητας του αναστολέα της τρυψίνης. Απομόνωση και καθαρισμός μιας πρωτεΐνης (όξινη φωσφατάση). Αντιδράσεις του κύκλου του Krebs.

Τρόπος Παράδοσης

Πρόσωπο με πρόσωπο

Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών

• Χρήση παρουσιάσεων μέσω Η.Υ. κατά την εκπαιδευτική διαδικασία
• Εφαρμογή διαδικτυακού τόπου metpath.teithe.gr
• Υποστήριξη μαθησιακής διαδικασίας μέσω της ηλεκτρονικής πλατφόρμας moodle
• Επικοινωνία με τους φοιτητές μέσω ηλεκτρονικού  ταχυδρομείου

Οργάνωση Διδασκαλίας

Δραστηριότητα	Φόρτος Εργασίας Εξαμήνου
Διαλέξεις	39
Εργαστηριακή Άσκηση	39
Μελέτη & Ανάλυση βιβλιογραφίας	13
Συγγραφή εργασιών	26
Μη καθοδηγούμενη μελέτη	58
Συμμετοχή σε εξετάσεις	5
Σύνολο	180

Αξιολόγηση Φοιτητών

– Γραπτή εξέταση
– Προφορική εξέταση
– Ατομικές εργασίες
– Ομαδικές εργασίες
– Εφαρμογή διαδικτυακού τόπου metpath.teithe.gr

Συνιστώμενη βιβλιογραφία